Objawy kliniczne nadciśnienia płucnego

Pierwsze objawy tętniczego nadciśnienia płucnego nie są charakterystyczne i obejmują:

• duszność, czyli subiektywne uczucie braku powietrza, przede wszystkim podczas
  wysiłku fizycznego (np. wchodzenia po schodach)
• zmęczenie i ogólne osłabienie
• zasłabnięcie (omdlenie) podczas wysiłku fizycznego

Opisane wyżej objawy są ściśle powiązane z zaburzeniem funkcji prawej komory serca i występują we wszystkich postaciach nadciśnienia płucnego, nie tylko u chorych z TNP.
Zmniejszenie ilości krwi wyrzucanej z prawej komory do tętnicy płucnej podczas wysiłku fizycznego, u chorego z tętniczym nadciśnieniem płucnym, powoduje pojawienie się objawów choroby: duszności, zmęczenia, a nawet zasłabnięcia.

Inne objawy, mniej częste, występują w bardziej zaawansowanych stadiach choroby i są to:

• suchy kaszel i chrypka
• ból w klatce piersiowej podczas wysiłku fizycznego (ból dławicowy)
• krwioplucie

Suchy kaszel i osłabienie głosu są związane z uciskiem na nerw krtaniowy wsteczny przez lewą gałąź poszerzonej tętnicy płucnej. Bóle dławicowe są konsekwencją niedostatecznego dopływu krwi do przerośniętego mięśnia prawej komory serca poprzez prawą tętnicę wieńcową, odżywiającą prawą komorę. Krwioplucie, które polega na odkrztuszaniu krwi z dróg oddechowych, najczęściej spowodowane jest pękaniem poszerzonych tętnic oskrzelowych.

Tętnicze nadciśnienie płucne jest chorobą, która często jest rozpoznawana z opóźnieniem, po wielu latach trwania choroby. Dlaczego tak się dzieje? Po pierwsze objawy nadciśnienia płucnego są takie same, jak w przebiegu wielu innych chorób znacznie bardziej rozpowszechnionych. Po drugie TNP jest chorobą rzadką, nadal mniej znaną, zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy. Po trzecie chorzy zgłaszają się do lekarza późno, kiedy obecne są już objawy zaawansowanej choroby, być może również dlatego, że objawy w tej postaci NP występują przede wszystkim podczas wysiłku fizycznego, a w spoczynku bardzo szybko ustępują.

Objawy przedmiotowe, czyli objawy stwierdzane podczas badania przez lekarza, mogą obejmować między innymi:

• oziębienie kończyn (rąk i stóp)
• sinicę (sine zabarwienie warg, nosa, uszu, palców rąk i stóp)
• obrzęki kończyn dolnych
• wodobrzusze, czyli zwiększenie ilości płynu w jamie brzusznej (a dokładnie w jamie otrzewnej)
• poszerzenie żył szyjnych
• szmer niedomykalności zastawki trójdzielnej, słyszalny podczas osłuchiwania serca

Oziębienie kończyn i sinica spowodowane są zmniejszeniem rzutu serca i zmniejszeniem ilości krwi bogatej w tlen dopływającej do tkanek i narządów, również skóry i błon śluzowych. Obrzęki, wodobrzusze, poszerzenie żył szyjnych są objawami niewyrównania niewydolności prawej komory serca, wynikającymi z nadmiernego gromadzenia płynu w organizmie, m.in. w związku z mniejszym przepływem krwi przez nerki.